Gnavello(-de-l'an)
Scleranthus annuus
Caryophyllaceae
Nom en français : Gnavelle annuelle.
Descripcioun :Aquelo planto, proun ramificado, se tirasso sus la sablo e lis endré trepeja. Sus si tijo se podon vèire uno à dos bando de péu crespu. Li fueio soun redo e en long. Li flour, verdo, soun pas bèn grosso e fan d'enflourejado agroumelado. La subsp. presentado eici, emé de flour gaire duberto e que trachis dins li mitan primàri, ié dison polycarpos. Coumpara emé la gnavello-renadivo.
Usanço :Fai partido dóu group (38 meno) de flour dicho "de Bach". Ramenten que lou mege, Dr Edward Bach (1886-1936), adoubè de poutingo de flour que dèvon "armounisa l'equilibre epsichique de la persouno". La gnavello permetrié de prendre de decisioun. En Poulougno, au siècle passa s'acampavo li babo de vermèu (Coccus Polonicus) que reston sus li racino pèr n'en faire un coulourant rouge.
Port : Erbo
Taio : 2 à 20 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Scleranthus
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Tepiero sablouso
- Sablo
- Trepadou
- Terraire safrous
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Scleranthus annuus L., 1753
Soja
Glycine max
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Soja, Soja protéagineux.
Descripcioun :Lou soja èi pas gaire cultiva au nostre, pamens se pòu trouba d'aqui d'eila. Es uno planto de l'an, peludo que fai de pichòti flour vióuleto. Li dòuso soun gibouso e proun peludo.
Usanço :Sabèn que lou soja que nous vèn d'Asìo, èi cultiva subretout pèr si grano d'ounte se fai de "la" paure en graisso e riche en proutido, o peréu d'òli ; lou soubre èi douna i bèsti (tourtèu).
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1(1,5) m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Glycine
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 4 à 6 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
Estànci : Subremediterran
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Glycine max (L.) Merr., 1917